Giải mã Incoterms 2020: Cẩm nang toàn diện nhập khẩu và xuất khẩu hàng hoá

Trong thương mại quốc tế, nơi hàng hóa di chuyển qua nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, việc xác định rõ trách nhiệm giữa người mua và người bán là yếu tố then chốt để tránh tranh chấp và tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Những hiểu lầm về nghĩa vụ giao hàng, chi phí hoặc rủi ro có thể dẫn đến chậm trễ, phát sinh chi phí không mong muốn và ảnh hưởng đến quan hệ kinh doanh. Để thiết lập một hệ thống giao dịch minh bạch và nhất quán, doanh nghiệp trên toàn cầu sử dụng Incoterms – bộ quy tắc thương mại quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành. 

Incoterms là bộ quy tắc tiêu chuẩn hóa giúp xác định rõ trách nhiệm giữa người mua và người bán, giảm thiểu khả năng nhầm lẫn và đảm bảo giao dịch diễn ra suôn sẻ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về Incoterms 2020, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

1. Incoterms là gì?

Incoterms là tập hợp 11 quy tắc tiêu chuẩn do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành, giúp xác định rõ trách nhiệm giữa người mua và người bán trong giao dịch thương mại quốc tế. Các quy tắc này đảm bảo sự thống nhất và minh bạch trong các vấn đề quan trọng như: 

• Chuyển giao trách nhiệm: Incoterms xác định chính xác thời điểm trách nhiệm đối với hàng hóa chuyển từ người bán sang người mua, giúp làm rõ trách nhiệm pháp lý trong trường hợp hàng hóa bị mất mát hoặc hư hỏng trong quá trình vận chuyển. 
• Phân bổ chi phí: Quy định rõ ai sẽ chịu chi phí liên quan đến vận chuyển, bảo hiểm và thông quan hải quan, tránh tranh chấp và đảm bảo minh bạch tài chính. 
• Quản lý rủi ro: Xác định bên nào chịu rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa trong quá trình vận chuyển, giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro hiệu quả và đưa ra quyết định phù hợp về bảo hiểm.

Mặc dù Incoterms đóng vai trò quan trọng trong việc làm rõ các khía cạnh then chốt của thương mại quốc tế, nhưng cũng cần lưu ý những giới hạn của chúng. Incoterms không bao quát toàn bộ nội dung của một hợp đồng mua bán, bao gồm các lĩnh vực như:

• Không bao quát tất cả điều kiện của một hợp đồng mua bán: Incoterms chủ yếu tập trung vào các khía cạnh liên quan đến giao nhận hàng hóa, chứ không đề cập đến các điều khoản hợp đồng rộng hơn. 
• Không xác định loại hàng hóa được bán hoặc giá trị hợp đồng: Những thông tin này thường được quy định riêng trong hợp đồng mua bán. 
• Không đề cập đến phương thức hoặc thời điểm thanh toán: Điều khoản thanh toán được thỏa thuận riêng giữa người mua và người bán. 
• Không quy định thời điểm chuyển quyền sở hữu hàng hóa từ người bán sang người mua: Điều này thường do hợp đồng mua bán hoặc luật pháp liên quan quyết định. 
• Không quy định cụ thể hồ sơ chứng từ mà người bán phải cung cấp cho người mua để hỗ trợ thông quan tại nước nhập khẩu: Một số điều kiện Incoterms có ngụ ý về yêu cầu chứng từ, nhưng hồ sơ cụ thể có thể thay đổi tùy theo quốc gia và loại hàng hóa. 
• Không đề cập đến trách nhiệm trong trường hợp hàng hóa không đúng hợp đồng, giao hàng chậm hoặc cơ chế giải quyết tranh chấp: Những vấn đề này thường được quy định trong hợp đồng mua bán hoặc các thỏa thuận riêng biệt.

2. 11 điều khoản Incoterms 2020: Phân loại chi tiết

Phiên bản mới nhất của Incoterms, Incoterms 2020, bao gồm 11 điều kiện thương mại riêng biệt, được phân loại theo phương thức vận tải. Việc phân loại này phản ánh thực tế trong thương mại quốc tế, nơi phương thức vận tải được chọn có ảnh hưởng đáng kể đến trách nhiệm, chi phí và rủi ro liên quan đến việc giao hàng. Bằng cách nhóm Incoterms theo phương thức vận tải, ICC cung cấp một khung hướng dẫn rõ ràng, giúp người mua và người bán lựa chọn điều kiện phù hợp nhất với nhu cầu và hoàn cảnh cụ thể của họ.

Incoterms áp dụng cho mọi phương thức vận chuyển 

Những điều kiện Incoterms này áp dụng cho mọi phương thức vận tải, cung cấp một khung linh hoạt cho nhiều tình huống thương mại quốc tế khác nhau. Dù bạn vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt, đường hàng không hay kết hợp nhiều phương thức, các điều khoản này giúp làm rõ trách nhiệm và quy định cụ thể trong suốt quá trình vận chuyển.

• EXW (Giao tại xưởng): Người bán cung cấp hàng hóa tại địa điểm của họ, với trách nhiệm tối thiểu. Người mua chịu trách nhiệm bốc dỡ, vận chuyển và tất cả chi phí cũng như rủi ro liên quan. 
• FCA (Giao cho người chuyên chở): Người bán giao hàng cho người chuyên chở do người mua chỉ định. Người bán chịu trách nhiệm bốc hàng tại cơ sở của họ hoặc giao hàng đến địa điểm do người chuyên chở quy định. 
• CPT (Cước phí trả tới): Người bán thanh toán chi phí vận chuyển đến địa điểm chỉ định, nhưng rủi ro được chuyển sang cho người mua khi hàng hóa được giao cho người chuyên chở. 
• CIP (Cước phí và bảo hiểm trả tới): Tương tự như CPT, nhưng người bán cũng phải mua bảo hiểm hàng hóa trong quá trình vận chuyển. 
• DAP (Giao tại nơi đến): Người bán giao hàng đến địa điểm đã thỏa thuận, sẵn sàng để dỡ xuống. Người mua chịu trách nhiệm dỡ hàng và làm thủ tục nhập khẩu. 
• DPU (Giao tại nơi đến đã dỡ hàng): Người bán giao hàng đến địa điểm đã thỏa thuận và chịu trách nhiệm dỡ hàng. Người mua chịu trách nhiệm thông quan nhập khẩu. 
• DDP (Giao hàng đã nộp thuế): Người bán giao hàng đến địa điểm chỉ định, đã thông quan nhập khẩu và đã thanh toán mọi loại thuế. Đây là điều kiện đặt trách nhiệm cao nhất lên người bán

Incoterms dành cho vận chuyển đường biển & đường thủy nội địa

Những điều kiện Incoterms này được thiết kế dành riêng cho vận tải biển và đường thủy nội địa, phản ánh các yêu cầu và thực tiễn đặc thù của ngành vận tải hàng hải.

• FAS (Giao dọc mạn tàu): Người bán giao hàng dọc mạn tàu tại cảng đi đã chỉ định. Người mua chịu trách nhiệm xếp hàng lên tàu và mọi chi phí cũng như rủi ro sau đó. 
• FOB (Giao lên tàu): Người bán giao hàng lên boong tàu tại cảng đi đã chỉ định. Người mua chịu trách nhiệm toàn bộ chi phí và rủi ro từ thời điểm đó. 
• CFR (Tiền hàng và cước phí): Người bán thanh toán chi phí vận chuyển đến cảng đích đã chỉ định, nhưng rủi ro được chuyển cho người mua khi hàng hóa đã được xếp lên tàu. 
• CIF (Tiền hàng, bảo hiểm và cước phí): Tương tự như CFR, nhưng người bán cũng phải mua bảo hiểm hàng hóa.

3. Cách chọn điều khoản Incoterms phù hợp

Việc chọn Incoterms thích hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Tính chất hàng hóa: Đặc điểm của hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn Incoterm. Hàng hóa dễ hư hỏng có thể cần xử lý đặc biệt và vận chuyển trong điều kiện kiểm soát nhiệt độ, do đó các Incoterm như CIP (Carriage and Insurance Paid To - Cước phí và bảo hiểm trả tới) có thể là lựa chọn phù hợp để đảm bảo bảo hiểm đầy đủ. Các mặt hàng dễ vỡ có thể yêu cầu đóng gói chắc chắn và xử lý cẩn thận, khiến DAP (Delivered at Place - Giao tại điểm đến) trở thành một lựa chọn hợp lý khi người bán chịu trách nhiệm phần lớn quá trình vận chuyển.
• Phương thức vận chuyển: Hình thức vận chuyển (đường biển, hàng không, đường bộ) sẽ ảnh hưởng đến Incoterm áp dụng cũng như chi phí và rủi ro liên quan.
• Mức độ kiểm soát: Người mua và người bán cần xác định mức độ kiểm soát mong muốn đối với lô hàng. Một số Incoterm cho phép người mua kiểm soát nhiều hơn, trong khi một số khác lại trao quyền kiểm soát cho người bán.
• Khả năng chịu rủi ro: Mức độ chấp nhận rủi ro của mỗi bên cũng cần được cân nhắc. Một số Incoterm đặt nhiều trách nhiệm và rủi ro hơn lên người mua, trong khi một số khác lại thuộc về người bán. Hãy đánh giá khả năng chấp nhận trách nhiệm đối với vận chuyển, bảo hiểm và các sự cố có thể phát sinh trong quá trình vận chuyển.
• Chi phí: Mỗi Incoterm đều có các khoản chi phí liên quan. Điều quan trọng là phải hiểu cách phân bổ chi phí giữa người mua và người bán. Hãy phân tích tác động chi phí của từng Incoterm, bao gồm phí vận chuyển, phí bảo hiểm và thuế hải quan.
• Thủ tục tài liệu và thông quan: Incoterm ảnh hưởng đến các tài liệu cần thiết cho vận chuyển quốc tế. Một số Incoterm như DDP (Delivered Duty Paid - Giao hàng đã nộp thuế) yêu cầu người bán xử lý thủ tục nhập khẩu, trong khi các Incoterm như EXW (Ex Works - Giao tại xưởng) lại đặt trách nhiệm này lên người mua. Hãy đảm bảo bạn hiểu rõ các yêu cầu tài liệu và quy trình hải quan liên quan đến Incoterm đã chọn, đặc biệt khi vận chuyển đến Việt Nam hoặc các quốc gia có quy định cụ thể. Điều này bao gồm việc hiểu các chứng từ vận chuyển cần thiết, khai báo hải quan và các giấy phép xuất nhập khẩu có thể cần thiết.

4. DHL Express: Đối tác đáng tin cậy trong thương mại quốc tế

Việc nắm bắt những quy tắc phức tạp của Incoterm có thể là một thách thức, nhưng DHL Express luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi có thể tư vấn về Incoterm và giúp bạn lựa chọn điều khoản phù hợp nhất cho giao dịch quốc tế của mình, dù bạn đang vận chuyển đến Việt Nam hay bất kỳ nơi nào trên thế giới. 

Với mạng lưới toàn cầu rộng khắp và dịch vụ vận chuyển quốc tế toàn diện, chúng tôi có thể hỗ trợ doanh nghiệp bạn dù áp dụng bất kỳ Incoterm nào. Kiến thức chuyên sâu về Incoterm 2020, quy định hải quan và thủ tục giấy tờ của chúng tôi sẽ giúp đảm bảo hàng hóa của bạn được thông quan suôn sẻ và nhanh chóng, dù ở bất kỳ đâu. Dù bạn vận chuyển trên toàn cầu hay tập trung vào một số tuyến thương mại cụ thể, chúng tôi sẽ lo liệu các vấn đề hậu cần để bạn có thể tập trung vào điều quan trọng nhất – phát triển doanh nghiệp của mình.

Nắm vững Incoterm – Chìa khóa để thương mại toàn cầu thuận lợi 

Incoterm là công cụ thiết yếu giúp giao tiếp rõ ràng và giao dịch hiệu quả trong thương mại quốc tế. Bằng cách hiểu và áp dụng đúng quy tắc Incoterm 2020, doanh nghiệp có thể giảm thiểu rủi ro, tránh tranh chấp và tối ưu hóa hoạt động thương mại toàn cầu. Hãy làm quen với những thuật ngữ quan trọng này và tìm kiếm tư vấn chuyên môn khi cần thiết để đảm bảo các lô hàng quốc tế của bạn được xử lý trơn tru và hiệu quả. 

Nhìn về tương lai, Incoterm 2024 sắp được công bố. Mặc dù chi tiết cụ thể vẫn chưa được xác nhận, dự kiến Incoterm 2024 sẽ tiếp tục giải quyết các thách thức và phức tạp của thương mại quốc tế, xem xét đến các công nghệ mới nổi, vấn đề môi trường và sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Những quy tắc mới có thể làm rõ hơn về việc sử dụng tài liệu số, tích hợp các yếu tố bền vững và môi trường, cũng như giải quyết các vấn đề liên quan đến thương mại điện tử và giao dịch xuyên biên giới. Hãy luôn cập nhật thông tin và tìm kiếm lời khuyên chuyên môn để đảm bảo doanh nghiệp của bạn luôn tuân thủ và cạnh tranh trong môi trường thương mại quốc tế đang không ngừng thay đổi. 

Bạn đã sẵn sàng đưa hoạt động thương mại quốc tế của mình lên một tầm cao mới? Tạo tài khoản DHL Express ngay hôm nay và để chúng tôi hướng dẫn bạn qua những thách thức của vận chuyển toàn cầu!