Ngành cà phê Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (MARD), xuất khẩu cà phê đạt 1,32 triệu tấn trong năm 2024, và kim ngạch xuất khẩu cà phê đã tăng đều trong năm năm qua, từ 2,66 tỷ USD năm 2020 lên 5,48 tỷ USD năm 20241.
Đặc biệt, Liên minh Châu Âu (EU) tiếp tục là thị trường lớn nhất cho cà phê Việt Nam trong năm 2024. Đức, Ý và Tây Ban Nha là ba thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất ở châu Âu đối với Việt Nam, lần lượt chiếm thị phần 11%, 8,1% và 8%.
Mối quan hệ thương mại vững chắc này tạo nền tảng thuận lợi cho các SME Việt Nam chưa xuất khẩu sang EU khám phá thị trường trọng điểm này. Tiềm năng cho các nhà xuất khẩu và sản xuất địa phương để khai thác ngành cà phê lợi nhuận cao tại EU là rất lớn. Để hỗ trợ hoạt động thương mại quan trọng này, các nhà cung cấp logistics đáng tin cậy như DHL Express Việt Nam đóng vai trò đối tác then chốt trong việc đưa cà phê Việt Nam đến tay người tiêu dùng châu Âu.
Tìm hiểu thị trường cà phê EU và sở thích của người tiêu dùng
Xuất khẩu cà phê từ Việt Nam sang châu Âu tạo nên một nền tảng vững chắc. Tuy nhiên, vẫn còn tiềm năng to lớn chưa được khai thác. Theo Báo cáo Cà phê Châu Âu 2022/2023, mức tiêu thụ cà phê bình quân tại EU đạt 5,7 kg mỗi người, đứng thứ ba toàn cầu, chỉ sau Brazil và Canada. Một số quốc gia EU có con số ấn tượng hơn, như Phần Lan (11,8 kg), Đan Mạch (8,7 kg) và Hà Lan (8,2 kg)2.
Hơn nữa, Việt Nam chủ yếu sản xuất các loại cà phê Robusta và Arabica. Hương vị đậm đà, mạnh mẽ của Robusta Việt Nam rất được ưa chuộng cho các hỗn hợp espresso và đồ uống cà phê đậm. Đồng thời, các giống Arabica thơm ngon và tinh tế ngày càng được công nhận trong ngành nhờ sự phù hợp với phân khúc cà phê đặc sản.
Châu Âu là thị trường cà phê đặc sản lớn nhất thế giới. Theo WhaTech, thị trường cà phê đặc sản của họ được dự báo sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm trung bình 13% trong giai đoạn 2022-20303, một xu hướng mà các nhà xuất khẩu Việt Nam có thể tận dụng một cách chiến lược.
Tuân thủ các quy định nhập khẩu cà phê vào EU
Việc vận chuyển cà phê sang EU đòi hỏi các nhà xuất khẩu Việt Nam phải đảm bảo sản phẩm của họ tuân thủ nhiều quy định pháp lý và phi pháp lý, đặc biệt là các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nghiêm ngặt. Ngoài ra, người tiêu dùng trên khắp châu Âu có kỳ vọng cao, đặc biệt về an toàn và tính bền vững của thực phẩm và đồ uống. Dưới đây là phân tích chi tiết về các quy định4 nhập khẩu cà phê quan trọng của EU:
Quy định Chống Phá Rừng của Liên minh Châu Âu (EUDR)
Quy định EUDR là một yếu tố quan trọng khi xuất khẩu cà phê sang châu Âu. Quy định này cấm nhập khẩu vào EU các sản phẩm cà phê có nguồn gốc từ đất bị phá rừng sau ngày 31 tháng 12 năm 2020. Để tuân thủ, các hợp tác xã và nhà xuất khẩu phải cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm, bao gồm nguồn gốc chính xác của chúng. Việc đảm bảo cà phê không liên quan đến phá rừng hoặc các vấn đề liên quan như vi phạm quyền rừng và đất đai, cũng như các xung đột, là điều thiết yếu. Điều này đòi hỏi các hệ thống truy xuất nguồn gốc được cải tiến đến cấp độ nông trại, tuân thủ các giao thức minh bạch dữ liệu công khai và đảm bảo dữ liệu dễ dàng chia sẻ với các nhà mua hàng tiềm năng tại EU.
Chỉ thị Kiểm tra Bền vững Doanh nghiệp (CS3D)
Chỉ thị CS3D ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc đối với tất cả các công ty ngoài châu Âu bán sản phẩm hoặc dịch vụ tại các quốc gia EU, bao gồm cả những doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cà phê Việt Nam. Chỉ thị này yêu cầu các doanh nghiệp đảm bảo rằng các nhà cung cấp của họ cũng thực hiện các hoạt động kinh doanh có trách nhiệm. Nhiều vấn đề về xã hội và môi trường có thể xảy ra ở cấp độ nông trại, vốn không trực tiếp liên quan đến các hoạt động xử lý và chế biến
Để đáp ứng các tiêu chuẩn này, các hợp tác xã Việt Nam cần chủ động giảm thiểu dấu chân carbon, chẳng hạn bằng cách thay thế phân bón hóa học bằng chất thải hữu cơ và áp dụng các phương pháp canh tác hữu cơ. Việc sử dụng các nguồn năng lượng xanh khi có thể, hoặc sử dụng các phương tiện và máy móc tiết kiệm nhiên liệu (ví dụ, tại các trạm bóc vỏ, rửa và sấy khô), cũng là yếu tố quan trọng.
Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của EU
Khi xử lý các lô hàng cà phê, EU yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn vệ sinh dựa trên nguyên tắc Phân tích Mối nguy và Điểm Kiểm soát Tới hạn (HACCP). Mặc dù không thường bắt buộc đối với các lô hàng cà phê xanh, nhưng yêu cầu này có thể áp dụng cho các sản phẩm cà phê chế biến như hạt cà phê rang hoặc cà phê xay. Việc kiểm soát ô nhiễm thực phẩm là tối quan trọng, bao gồm các chất gây ô nhiễm tự nhiên như:
Thuốc trừ sâu
Mycotoxin/nấm mốc
Tác nhân gây bệnh
Dung môi chiết xuất
Hydrocarbon
Các chất gây ô nhiễm khác như Acrylamide
Các nhà xuất khẩu Việt Nam cần thường xuyên kiểm tra và tuân thủ các giới hạn cụ thể được nêu trong Quy định (EU) 2023/915 và bất kỳ sửa đổi nào sau đó.
Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của EU
Việc tuân thủ các quy định của EU về ghi nhãn và bao bì thực phẩm là bắt buộc đối với tất cả các lô hàng cà phê. Đối với cà phê xanh, các thông tin cần có bao gồm:
Tên sản phẩm
Mã nhận diện của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO)
Quốc gia xuất xứ
Phân loại chất lượng
Khối lượng tịnh tính bằng kilogam
Tên nhà cung cấp
Tên/mã của cơ quan kiểm tra và số chứng nhận (đối với cà phê được chứng nhận)
Đối với các sản phẩm cà phê đóng gói sẵn, cần cung cấp thêm các thông tin sau:
Danh sách thành phần
Thông tin về chất gây dị ứng
Ngày hết hạn (ngày sử dụng tốt nhất/ngày hết hạn sử dụng)
Điều kiện bảo quản đặc biệt
Hướng dẫn sử dụng
Hàm lượng cồn (nếu có)
Thông tin dinh dưỡng
Điều quan trọng là phải đảm bảo tất cả thông tin trên nhãn chính xác, dễ đọc và không được phép gây hiểu lầm cho người tiêu dùng. Sử dụng Hệ thống Thông tin Ghi nhãn Thực phẩm có thể giúp các nhà xuất khẩu xác minh các yêu cầu ghi nhãn bắt buộc của EU cho các lô hàng cà phê của họ.
Yêu cầu an toàn thực phẩm bổ sung đối với cà phê xanh
Ngoài các quy định cơ bản của EU, người mua các lô hàng cà phê xanh có thể yêu cầu tuân thủ các hệ thống quản lý an toàn thực phẩm cụ thể như chứng nhận ISO 9001, ISO 22000 hoặc HACCP. Mặc dù HACCP là điểm khởi đầu cơ bản, một số người mua có thể yêu cầu các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn như chứng nhận FSSC 22000 hoặc BRCGS như một điều kiện để mua hàng.
Tiêu chí chất lượng bổ sung đối với cà phê xanh
Chất lượng của các lô hàng cà phê xanh thường được phân loại và đánh giá trước khi xuất khẩu. Mặc dù không có hệ thống phân loại và đánh giá cà phê thống nhất được công nhận trên toàn cầu, các tiêu chuẩn phân loại cà phê xanh của Hiệp hội Cà phê Đặc sản (SCA) thường được người mua tại thị trường EU sử dụng làm điểm tham chiếu giá trị.
Chứng nhận bền vững
Người mua tại EU ngày càng ưu tiên bao bì bền vững và cà phê được sản xuất theo cách bền vững. Các chứng nhận như Rainforest Alliance và Fairtrade có thể mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể. Điều quan trọng cần lưu ý là chỉ có thể sử dụng các tổ chức chứng nhận được EU công nhận, và các nhà xuất khẩu Việt Nam phải tuân thủ các hướng dẫn cụ thể do các cơ quan chứng nhận được Ủy ban Châu Âu phê duyệt quy định.

Hướng dẫn từng bước: Xuất khẩu cà phê từ Việt Nam sang EU
Dưới đây là các bước thực tiễn dành cho các SME để bắt đầu xuất khẩu cà phê từ Việt Nam sang EU:
Chọn giống cà phê phù hợp với thị trường EU: Tìm hiểu nhu cầu về các đặc tính cụ thể của cà phê Arabica và Robusta, cũng như sự phù hợp của chúng với các phương pháp pha chế được ưa chuộng tại EU.
Chuẩn bị cà phê cho xuất khẩu (chế biến, đóng gói): Đảm bảo áp dụng các phương pháp chế biến đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của EU và sử dụng bao bì phù hợp, như đã đề cập, để giữ độ tươi ngon trong suốt quá trình vận chuyển.
Hiểu và đáp ứng các yêu cầu đặc thù của EU: Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của EU về thông tin sản phẩm, nguồn gốc và chất gây dị ứng trên các lô hàng cà phê. Để biết thêm thông tin chi tiết và cập nhật mới nhất về quy định nhập khẩu cà phê của EU, các nhà xuất khẩu cà phê Việt Nam có thể tham khảo trang web Access2Markets của Ủy ban Châu Âu.
Hợp tác với đối tác logistics đáng tin cậy: Làm việc với một nhà cung cấp dịch vụ có kinh nghiệm như DHL Express để xử lý các thủ tục hải quan, đảm bảo các lô hàng cà phê được giao đúng hạn và quản lý các phức tạp của vận chuyển quốc tế sang EU.
Tối ưu hóa logistics khi xuất khẩu cà phê với DHL Express
Việc chọn đúng nhà cung cấp logistics là yếu tố then chốt để đảm bảo thành công trong việc xuất khẩu cà phê sang EU. DHL Express sở hữu chuyên môn sâu rộng trong việc xử lý các lô hàng nông sản xuất khẩu, bao gồm cà phê Việt Nam, sang thị trường EU. Các dịch vụ của chúng tôi đảm bảo quy trình vận chuyển thuận lợi và hiệu quả:
Giải pháp vận chuyển kiểm soát nhiệt độ: Duy trì nhiệt độ tối ưu trong suốt quá trình vận chuyển quốc tế để bảo toàn chất lượng và hương vị của các lô hàng cà phê.
Hỗ trợ thông quan và tài liệu EU: Cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ chuyên sâu để điều hướng các quy định nhập khẩu phức tạp của EU và các yêu cầu về tài liệu.
Theo dõi thời gian thực và dịch vụ giao hàng trong EU: Cung cấp khả năng quan sát toàn diện các lô hàng cà phê và dịch vụ giao hàng đáng tin cậy trên khắp EU.
Bao bì và nhãn dán cho các lô hàng cà phê xuất khẩu sang EU
Việc áp dụng các phương pháp tối ưu cho bao bì cà phê là yếu tố thiết yếu để đảm bảo độ tươi và chất lượng của sản phẩm trong suốt quá trình vận chuyển đến các điểm đến tại EU. Điều này bao gồm việc sử dụng các vật liệu phù hợp để bảo vệ cà phê khỏi độ ẩm, ánh sáng và hư hỏng vật lý.
Yêu cầu cụ thể về bao bì sẽ phụ thuộc vào loại sản phẩm cà phê được xuất khẩu, chẳng hạn như cà phê xanh, hạt cà phê rang hay cà phê xay. Tương tự như các quy định về nhãn dán đã nêu chi tiết ở trên, các quy tắc cụ thể cũng cần được tuân thủ đối với vật liệu bao bì.
Ví dụ, vật liệu bao bì có thể chứa các sợi đã được làm mềm bằng dầu khoáng hoặc được in bằng mực dựa trên dầu khoáng. Những yếu tố này có thể gây ô nhiễm hợp chất thơm dầu khoáng (MOAH) cho cà phê xanh trong quá trình vận chuyển quốc tế.
Việc ghi nhãn chính xác và tuân thủ quy định là tối quan trọng đối với tất cả các lô hàng cà phê vào thị trường EU. Hơn nữa, việc khám phá các lựa chọn bao bì bền vững có thể thu hút phân khúc người tiêu dùng EU ngày càng quan tâm đến môi trường.
Xây dựng thương hiệu tại thị trường cà phê EU
Bên cạnh việc nắm rõ cách xuất khẩu cà phê Việt Nam ra thị trường toàn cầu, việc xây dựng sự hiện diện thương hiệu mạnh mẽ và hiểu biết về sở thích của người tiêu dùng là yếu tố then chốt để đạt được thành công. Việc tiếp thị cà phê Việt Nam đến người tiêu dùng châu Âu đòi hỏi một cách tiếp cận tinh tế, bao gồm:
Tận dụng di sản cà phê Việt Nam: Làm nổi bật lịch sử độc đáo và các phương pháp canh tác của cà phê Việt Nam để tạo ra một câu chuyện thương hiệu hấp dẫn.
Nhấn mạnh đặc tính hương vị độc đáo phù hợp với khẩu vị EU: Tập trung vào các đặc điểm hương vị đặc trưng của cà phê Arabica và Robusta, phù hợp với sở thích của người tiêu dùng châu Âu.
Áp dụng chiến lược tiếp thị số nhắm đến người tiêu dùng EU: Sử dụng các nền tảng trực tuyến và quảng cáo định hướng để tiếp cận người mua tiềm năng và xây dựng nhận thức thương hiệu trên thị trường EU.
Mở rộng kinh doanh cà phê tại EU với DHL Express
Thị trường cà phê EU mang lại cơ hội lớn cho các SME Việt Nam đang tìm cách mở rộng hoạt động xuất khẩu cà phê. Bằng cách thấu hiểu sở thích của người tiêu dùng và điều hướng hiệu quả các quy định nhập khẩu, các nhà sản xuất cà phê Việt Nam có thể khai thác thị trường hấp dẫn này.
Để đảm bảo logistics liền mạch, DHL Express là đối tác logistics đáng tin cậy cho vận chuyển quốc tế. Chúng tôi cung cấp dịch vụ vận chuyển nhanh chóng và hiệu quả từ Việt Nam sang châu Âu, cùng với các dịch vụ bổ sung như giao hàng theo yêu cầu, bảo hiểm lô hàng, dịch vụ trung hòa carbon và nhiều giải pháp khác để tối ưu hóa quy trình xuất khẩu toàn cầu của bạn.
Mở tài khoản doanh nghiệp DHL Express ngay hôm nay để thực hiện bước đầu tiên trong việc xuất khẩu cà phê ra nước ngoài và khai phá tiềm năng của ngành cà phê châu Âu.